تحلیل فضایی و رتبه‌بندی شاخص‌های توسعه شهری یک مطالعه موردی در استان خراسان رضوی

نویسندگان

  • امید تبریزی عضو باشگاه پژوهشگران جوان، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
  • حسام خاتمی دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات منطقه ایی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • حسین موسی زاده دانشجوی دکتری، گروه علوم منطقه ایی، دانشگاه اتوش لوراند، دانشکده علوم، بوداپست، مجارستان.
  • محمدرضا ربیعی مندجین استادیار و عضو هیات علمی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

کشور ما به دلیل داشتن شرایط ناهمگون و امکانات­طبیعی متنوع، نیازمند برنامه­ریزی در سطح استان­ها است، که البته برای کسب موفقیت در امر برنامه­ریزی توجه به معیارهای توسعه پایدار بر اساس توانمندی­های موجود در هر استان از مهمترین مسایلی است باید در همه حال به آن توجه کرد. جامعه آماری پژوهش حاضر بیست­وهشت شهرستان استان خراسان رضوی است. شاخص­های مورد مطالعه از طریق مطالعات کتابخانه­ای و استفاده ازسالنامه آماری استان استخراج شده است. برای مشخص­شدن سطح­برخورداری شهرستان­های استان خراسان رضوی از تکنیک­های تصمیم­گیری چندمعیاره مثل روش­های؛­ تشخیص نسبی مرکب (COPRAS) و میانگین وزنی ساده (SAW) و برای رسیدن به نتیجه واحد از روش­ادغام (میانگین رتبه­ها) استفاده شده است. نتایج میانگین رتبه­ها نشان می­دهد که شهرستان­های مشهد، گناباد، خلیل آباد، داورزن، رشتخوار، خواف، فریمان و بجستان در سطح برخوردار، شهرستان­های درگز، کلات، چناران، سرخس، کاشمر، جغتای، تایباد وفیروزه از لحاظ برخورداری از شاخص­های توسعه پایدار در سطح نیمه­برخوردار و شهرستان­های باخرز، جوین، بردسکن، تربت جام، مه­ولات، سبزوار، بینالود، قوچان، زاوه، تربت حیدریه و نیشابور از لحاظ برخورداری از شاخص­های توسعه پایدار در سطح­ محروم قرار دارند. می­توان بیان نمود که شهرستان­هایی که امتیاز بیشتری کسب نموده­اند از لحاظ سرمایه­گذاری در اولویت آخر قرارگیرند و شهرستان­هایی که در سطوح محروم قرار گرفته­اند باید در اولویت برنامه­ریزی و محرومیت­زدایی قرارگیرند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربرد الگوهای کمّی تحلیل فضایی جمعیت در آمایش سکونتگاه‌های روستایی مطالعه موردی: استان خراسان رضوی

با نگاهی فضایی به استقرار و پیدایش سکونتگاههای روستایی در ایران، میتوان دریافت که الگوی غالب همواره به صورت مکانی و نقطهای بوده است. نتایج پژوهشهای اخیر در این امر مشخص میسازند که این توزیع مکانی سکونتگاهی ریشه در توزیع فضایی منابع پایه به صورت نقطهای و پهنهای دارد. این مقاله با بهرهگیری از الگوهای تحلیل فضایی جمعیت، از جمله ضرایب جینی، آنتروپی و مدلهای تحلیلگر فضایی و خوشهای (cluster)، در پی آ...

متن کامل

تحلیل نابرابریهای فضایی در استان خراسان رضوی

هدف مقاله تبیین نابرابریهای فضایی از نظر توسعه در استان خراسان رضوی است. ابتدا مدل مفهومی تحقیق با استفاده از 36 شاخص اجتماعی و اقتصادی و زیر بنایی در سطح 19 شهرستان ساخته و سپس شاخصها بدلیل اثرات متضاد، همسو و بدلیل مقیاسهای متفاوت، به منظور کاهش تفاوتها استاندارد شدند. نتایج حاصل از کاربرد مدل تحلیل عاملی منجر به شکل گیری 5 عامل شد که دو عامل بیش از 56% کل تغییرات واریانسها را تبیین و باقیمان...

متن کامل

کاربرد الگوهای کمّی تحلیل فضایی جمعیت در آمایش سکونتگاه های روستایی مطالعه موردی: استان خراسان رضوی

با نگاهی فضایی به استقرار و پیدایش سکونتگاههای روستایی در ایران، میتوان دریافت که الگوی غالب همواره به صورت مکانی و نقطهای بوده است. نتایج پژوهشهای اخیر در این امر مشخص میسازند که این توزیع مکانی سکونتگاهی ریشه در توزیع فضایی منابع پایه به صورت نقطهای و پهنهای دارد. این مقاله با بهرهگیری از الگوهای تحلیل فضایی جمعیت، از جمله ضرایب جینی، آنتروپی و مدلهای تحلیلگر فضایی و خوشهای (cluster)، در پی آ...

متن کامل

تحلیل عدم تعادل های فضایی استان خراسان رضوی

هدف مقاله حاضر، تبیین عدم تعادل های فضایی استان خراسان رضوی است. بر این اساس ابتدا مدل مفهومی پژوهش با استفاده از 47 شاخص، در هفت زمینه توسعه انسانی، کیفیت نیروی انسانی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، امکانات محیطی و خدماتی در سطح شهرستانهای استان خراسان رضوی ساخته شد و با استفاده از مدلهای تصمیم گیری چندمعیاره فضایی اقدام به سطح بندی شهرستانهای استان بر اساس شاخصهای مورد نظر گردید. ترکیب نتایج حاصل...

متن کامل

تحلیل فضایی- زمانی امواج گرمایی خراسان رضوی

در این ارتباط هدف این تحقیق بررسی و تحلیل مکانی و زمانی وقوع امواج گرمایی در مقیاس سالانه ،فصلی و ماهانه در استان خراسان رضوی بوده تا دید فضایی و زمانی کاملی از توزیع این رخداد و مدیریت ریسک این پدیده اقلیمی ایجاد گردد. ب به منظور تعیین امواج گرمایی از شاخص‌ صدک 95 استفاده وضمن تعیین آستانه‌ دمایی، روزهای با تداوم 3 روز و بالاتر به عنوان موج گرما تعیین شد. نتایج حاکی است در مقیاس سالانه به ترتی...

متن کامل

تحلیل فضایی توزیع خدمات اجتماعی و بهزیستی با بهره‌گیری از تکنیک وایکور فازی (مطالعه موردی: شهرستان‌های استان خراسان رضوی)

مطالعه حاضر با هدف تحلیل و سطح­بندی میزان توسعه خدمات اجتماعی و بهزیستی در شهرستان­های استان خراسان­رضوی به انجام رسید. پژوهش حاضر بنیادی و روش به کار رفته در آن توصیفی-تحلیلی بوده است. جامعه آماری شهرستان­های استان خراسان رضوی و روش گردآوری اطلاعات از نوع کتابخانه­ایی و ابزار جمع­آوری با توجه به اهداف پژوهش جداول و فرم­های مبتنی بر داده­های آمارنامه سال 1390 بوده است که طی آن 19 شاخص در حوزه ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 30  شماره 1

صفحات  266- 253

تاریخ انتشار 2018-05-05

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023